Forum archeologii zawodowej - archeologia.org.pl

Filozof

Od tego roku (2010/2011) na studia dwu letnie uzupełniające magisterskie mogą obok studentów archeologii ubiegać się o przyjęcie przedstawiciele innych kierunków. W związku z powyższym mam pytanie do archeologów: co o tym myślicie? Czy ma to według Was sens? Jaka opinia w tej sprawie krąży w Waszym środowisku? Czy takie osoby przez Was („środowisko”) będą gorzej traktowane (w końcu Wy pracowaliście 5 lat, a taka osoba będzie miała takie same uprawnienia po dwóch)?

Pytam bo zastanawiam się czy nie pójść na takie studia. Boje się tylko, że ktoś na mnie będzie patrzył z pod łba i podkładał nogi za wszelka cenę bym nie zdał (np: jakiś stary wykładowca z zasadami). Nie wiem też czy wrogo nie zostałbym odebrany przez studentów danego roku.

Stysz

Będzie argument dla tych, którzy pragną utrzymać korporacyjne przepisy w dostępie do uprawnień zawodowych.

Uzyskanie magistra archeologii jeszcze nie czyni z nikogo archeologa. należy jeszcze uzyskać uprawnienia zawodowe. Zasadniczo jest chyba zgoda wobec utrzymania 12 miesięcy praktyki jednak z wliczeniem okresu studiów.

Osobiście nic złego w tym bym nie widział o ile jednocześnie zaostrzamy zasady dokumentacji badań archeologicznych wymagając znacznie wyższego poziomu badań. Nie jeśli tego nie uczynimy osoby takie po 2 latach nauki zawodu, mogą nie być wystarczająco przygotowane do zawodu.

Zmusza to też do przemyślenia programu studiów, tzn. te dwa ostatnie lata studiów drugiego stopnia powinny być szlifem zawodowym.

Są też pozytywne aspekty takiego studiowania. Tacy ludzie są bogatsi o wiedzę wyniesioną z innych kierunków studiów, co umożliwią przenikanie tej wiedzy do praktyki archeologicznej i to nie tylko stricte zawodowej, ale także wiedzy prawniczej, ekonomicznej, administracyjnej, turystycznej itd... Co należy uznać za pozytyw. Jednak merytoryczny poziom przygotowania zawodowego (niewystarczający) wymaga wprowadzenia wspomnianych rozwiązań zabezpieczających, przy czym rozwiązania te obejmować powinny wszystkich czynnych zawodowo archeologów.

Kończąc - czas na nowoczesne standardy badawcze, jeśli zostaną wprowadzona, nie będzie to zagrożeniem dla nikogo. Ani dla czynnych archeologów, ani tym bardziej dla poziomu badań archeologicznych.

Reakcja środowiska może być jednak odmienna, zamiast zaostrzyć standardy zaostrzy się warunki uzyskania uprawnień zawodowych. I tego spodziewałbym się prędzej, bowiem poza nielicznym środowiskiem związanym z "Wilanowem" środowiska akademickie oraz związane z PAN milczą na temat potrzeby zmiany standardów badawczych w archeologii.

Efekt tego będzie taki, że zmiana uderzy we wszystkich studentów i absolwentów archeologii. W archeologię - raczej mało.

Pozostaje jeszcze kwestia skali naborów. Bo jak to będzie 2-5 osoby na rok to, reakcji nie będzie żadnej.

Filozof

No środowisko archeologiczne już przemówiło. Przejrzałem oferty rekrutacyjne znanych mi instytutów. Na Uniwersytecie Warszawskim jest 85 miejsc (60 studia dzienne, 10 wieczorowe, 15 zaoczne). Jagielloński nie ma jeszcze określonych limitów przyjęć. Podobnie sytuacja ma się w Poznaniu. We Wrocławiu przyjmują jeśli archeolodzy nie zapełnią wszystkich miejsc (tylko przedstawiciele określonych kierunków mogą ubiegać się o przyjęcie). W Gdańsku by można było spróbować się dostać trzeba mieć dokument potwierdzający 12 tygodni na wykopaliskach. Wszystkie instytuty łączy egzamin z archeologii - zakres z trzech lat studiów licencjackich. Przyznam szczerze bardzo dużo utrudnień będą miały osoby z innych kierunków by spróbować swych sił na archeologii. W Gdańsku i Wrocławiu to raczej sobie obcych nie życzą, a przynajmniej postarali się by odstraszyć wszystkich chętnych. W Poznaniu i Krakowie nie ma jakiś większych utrudnień wystarczy przyjść i zdać (łatwiej dostać się o dziwo na UJ). Najbardziej otwarty na przedstawicieli innych kierunków jest instytut z Warszawy - 85 miejsc robi wrażenie. Podobnie jak na UJ łatwiej dostać się na archeologie w Warszawie niż w Poznaniu. Najciekawszą ofertę mają instytuty archeologiczne z Warszawy, Krakowa i Wrocławia.

Zakładam, że w skali kraju 'obcych' przyjętych na archeologie może być około 100-u - przynajmniej tyle mniej więcej będzie miejsc - pytanie czy znajdzie się tylu chętnych. Taka liczba chyba może spowodować jakąś reakcje.

W żadnym instytucie nie znalazłem programu studiów - może jeszcze nie są gotowe...

Onde

Jeszcze pozostaje Toruń, który w wymaganiach rekrutacyjnych na magisterkę (przynajmniej na rok 2009/2010) nie wyznaczył jakiś specjalnych wymagań wobec ludzi, którzy kończyli coś innego, niż archeologia.

Filozof

Stysz

W skali kraju, ilu jest tych dwuletnich archeologów?

Onde

Filozof

Filimer

Wątpię, żeby to coś zmieniło - w zawodzie i tak zostaje niewiele osób, a rynek usług archeologicznych nie jest z gumy - na dzień dzisiejszy wychodzi, że do dobrze robionej archeologii trzeba zawsze dopłacać, więc lepiej zarobić na czym innym i zbudować sobie solidne zaplecze, a archeologię traktować jako dodatkowe zajęcie - inaczej zawsze trzeba z czegoś rezygnować, na cos nie starczy pieniędzy etc.

Filozof

Może nowe osoby wprowadzą inne patrzenie na pewne elementy archeologii. Zapewnie nie od razu, ale po pewnym czasie, co może zacząć być widoczne tak dopiero za 10, 20 lat. Też mi się tak wydaje, że po pierwszym semestrze wiele nowych osób, które wcześniej nie miały do czynienia z archeologią zrezygnuje - może im się po prostu nie spodobać lub będą miały dość ignorancji narzędzi badawczych innych dyscyplin naukowych (no niestety część archeologów [przynajmniej ja mam takie wrażenie] uważa, że wszystko wie lepiej i nie korzysta z wiedzy religioznawców, socjologów, psychologów, filozofów, etnologów i kulturoznawców). Wątpię nawet by było tylu chętnych co jest miejsc w Warszawie. Może połowa z tych miejsc się zapełni, a w skali kraju tak do 10 osób z poza środowiska archeologicznego na rok przypadnie. Zobaczymy to jest tylko gdybanie, a jak będzie to czas pokaże.

Filimer

Z tym korzystaniem z wiedzy to różnie bywa, zwłaszcza jak spędza się czas między dziurami i zabytkami, można się stać bardzo... przyziemnym Twisted Evil

Filozof

Ja zdaje sobie w pełni sprawę, że w trakcie studiów archeologicznych jest sporo materiału do nauczenia w zakresie archiwizacji minionych kultur materialnych. W związku z tym nowe dyscypliny byłyby dodatkowym obciążeniem. Niestety z kulturą tak jest, że składa się z trzech podstawowych kategorii: materialnej, społecznej i symbolicznej. Jeśli bada się tylko sferę materialną to rozważa się tylko skrawek kultury, a tym samym nie zauważy się pewnych zależności. W ostatecznym rozrachunku powoduje to nie pełny, lub źle odczytany obraz rzeczywistości kulturowej, a tym samym błędny wynik badań. Z kulturą tak jest, że trzeba badać jej całokształt co robią wymienione wcześniej przeze mnie dyscypliny. Niestety archeologia skupia się tylko na kulturze materialnej i na jej podstawie stara się opisać pozostałe kategorie kultury - co jest błędne, bo to człowiek przez uczucia, wartości (kategoria symboliczna) nadaje sens przedmiotom. Oczywiście by zbadać, odtworzyć daną kulturę trzeba posiadać wiedze na temat: sztuki, religii, języka/pisma, nauki/filozofii. W związku z powyższym badanie pozostałych dwóch kategorii kultury jest możliwe w kulturach po których zostały teksty. Do pozostałych niepiśmiennych kultur badanych przez archeologów nowe dyscypliny mogą wnieść tylko pewne elementy i to raczej tylko z zakresu sztuki. Na podstawie wykopanych przedmiotów nic nie można powiedzieć na temat pozostałych dwóch kategorii kultury - można tylko domyślać się, lub przypuszczać.

Pierwszy rok tych studiów może być ciekawy. Boje się tylko, że wiele osób może wylecieć za krytykę i zostaną Ci tylko co będą milczeć i się dostosują do jedynie słusznych teorii. Może być też inaczej, że środowisko się otworzy na nowe pomysły i teorie. Zostaną one zweryfikowane z rzeczywistością i wszystkim to wyjdzie na dobre. Kolejna z możliwości jest taka, że przedstawiciele innych nauk nie będą chcieli pracować na konto archeologii tylko przyjdą po to by kontynuować, rozwijać własne pomysły na podstawie wiedzy z tej dyscypliny np: psycholodzy będą sobie badać studentów archeologii chociażby - wpływ wartości kulturowych obecnego świata na odbieranie przeszłości i kształtowanie się wyników badawczych uzyskiwanych przez archeologów. Możliwości jest wiele jak będzie dowiemy się. Proszę się nie denerwować i przyzwyczaić do krytyki - może ona niebawem stać się standardem - archeologia zresztą już jest krytykowana np: przez kulturoznawców. Ja nie chce być złośliwy i prowadzić wojen na forum - mam pokojowe zamiary - proszę mnie nie odbierać jako agresora tylko starać się zastanowić nad tym co napisałem.

Stysz

Filimer

Tyle ze studia studiami, a wiele zespołów badawczych i tak nadal nie wychodzi poza XIX-wieczne metody, z punktu widzenia publikacji zdarza się, że lepiej opublikowane są materiały przedwojenne i z badań prowadzonych zaraz po drugiej wojnie światowej niż te najnowsze.

Przypadki szukania calca koparką i nie wykonywana analiz próbek paleobotanicznych i innych, brak archiwizacji próbek etc. są na porządku dziennym. Tnie się wszystko, co tylko się da a studentom pokazuje się materiały sprzed 30 lat. To, że wiemy więcej niż 80 lat temu to zasługa ciężkiej i mozolnej pracy kilku tysięcy archeologów, a nie postępu metodologicznego.

Szybko się to nie zmieni, bo archeologia to nauka z wysokim deficytem finansowym i ogromnym rozrzutem umiejętności, jakie należy (w teorii) posiadać. Brakuje systemu prawdziwych studiów podyplomowych dla archeologów, to co oferuje Warszawa, Poznań czy Bydgoszcz to są rzeczy, które każdy archeolog powinien wiedzieć po studiach i sama idea takich studiów jest żenująca.

Z mojego punktu siedzenia potrzebne są dużo wyższe wymagania konserwatorskie, bo np. 70% zespołów autostradowych nie powinno nigdy dostać ponownie pozwolenia na badania ze względu na XIX wieczną metodykę badawczo-dokumentacyjną, oraz wyższe wymagania odnośnie praktyki wymaganej od adepta zawodu: 12 miesięcy w terenie (finansowane przez państwo i zapewnione przez instytucje naukowe), w tym obowiązkowo po 2 na stanowiskach miejskich i paleolitycznych oraz obowiązkowe 2 miesiące płatnego stażu muzealno-konserwatorskiego, bo niektórzy nawet nie wiedzą jak powinno się wyklejać zabytki ceramiczne.

Filozof

Stysz. Najpierw się ze mną zgadzasz a później piszesz tak: