Forum archeologii zawodowej - archeologia.org.pl

Smilodon populator

Stysz, dlaczego się nie chwalisz na swoim forum?

[link widoczny dla zalogowanych]

To z czego robili te suwmiarki?

Stysz

Cóż wróżką nie jestem.

Forum nie jest „moje” tylko użytkowników.

Najprostszą metodą dokonania podziału geometrycznego było wykorzystanie reguły o proporcjonalności odcinków opisanych na ramionach kąta.

O tak:

Tu prawdopodobnie dobierano także średnicę wiertła, może z tego powodu topory kultur wstęgowych posiadają takie wydłużone kształty.

Ryciny schematyczne, pomiary pobierano w ustawieniu dla którego płaszczyzna otworu była prostopadła do płaszczyzny długości topora, mierzyłem miń średnicy otworu z wnętrza otworu. Otwór u wylotu potrafił być szerszy ok. 1mm, chodziło o otworzenie pozycji przyłożenia krawędzi wiertła na półsurowcu.

Stysz

Dla zainteresowanych.

Opublikowałem na stronie internetowej:

[link widoczny dla zalogowanych]

wyniki dotychczasowych pomiarów dokonanych na 3D modelach toporów - na razie jest tego 15 sztuk.

Smilodon populator

Przy założeniu, że materiał jest jednorodny, nie powinno być chyba problemu z wyznaczeniem środka ciężkości? Myślę, że to byłoby ciekawsze niż zabawa w proporcje.

Max

Smilodon populator

Max

Smilodon populator

Max

Stysz

Strasznie upraszczasz Max.

Od zawsze człowiek tak robił rzeczy, a narzędzie zwłaszcza, aby dobrze w ręku leżały.

Taki "młotek" jak piszesz musiał dobrze leżeć, aby sprawnie się nim posługiwać. Zapewne musiał też dobrze wyglądać, aby można go było pokazywać innym. To drugie jednak tak ważne nie było. Większość "młotków" jakie pomierzyłem to raczej nędzna robota (takie nędzne muzea chętniej wypożyczają), mimo swej toporności, wręcz koślawatości, okazuje się, że wpisują się w model.

Środka ciężkości nie wyznaczano, aczkolwiek o jego odpowiednie umiejscowienie chodziło. Jest to element warty sprawdzenie. tzn można spróbować dokonać oceny przesunięcia osi ciężkości od osi otworu, albo jego ścian, może wyjdzie z tego jakaś zbieżność.

Można oczekiwać, że wraz ze zmianą stylu (klasycznej typologii stylistycznej) przesuwać będzie się otwór, aby umożliwić lepsze wyważenie toporów.

Proporcje geometryczne (ich stosowanie) mogło służyć umożliwieniu powtarzalność wyznaczania pozycji otworu tj. wyważania toporów.

Jeśli tak było, to bardzo wcześnie człowiek wymyślił "wyścig zbrojeń".
Można także założyć, że w raz z pojawianiem się nowej broni związanej z epoką brązu, stare wówczas kamienne topory powinny wejść w fazę rodzaju warsztatowej degradacji.

Warto też sprawdzić zabytki z brązu. Co do imitowania szwów odlewniczych na toporach kamiennych, tak jest taka teza, ale pewien tego nie jestem. Być może chodziło o właściwości mechaniczne np. zwiększenie wytrzymałości na pękanie. Może przydałyby się jakieś badania w zakresie powstawania naprężeń? Odnoszę wrażenie, że szwy wykonywano głównie dla toporów długich i stosunkowo wąskich. Tych które szczególnie narażone były na przełamanie.

Stysz · Wysłany: Pią 17:05, 04 Mar 2011 Temat postu:

Kolejny topór w 3D, kolejny ze zbioru Muzeum w Koszalinie.
Kluki, gm. Smołdzino, KCSz, typ: 3/7-C

Już w ramach przyznanego Stypendium MKiDN na kontynuację badań.
Jako osoba niezwiązana tj. nieafiliowana z instytucją badawczą nie mogę starać się o grant naukowy z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Jeszcze nie do skanowany, muszę domierzyć ściany otworu, ale do wykonania opracowania chmura już się nadała.

Długość całkowita: AD - 103,95mm
Odległość max obuchu do dalszej ściany otworu: AC - 44,74mm
Proporcja 3/7 = 103,95/7*3=44,55

44,74-44,55= 0,19

Odległość max obuchu do dalszej ściany otworu:AC - 44,74mm

Długość całkowita: AD - 103,95mm

Sposób ustawienia topora.
Został ustawiony tak aby prosta krawędź otworu (dalszej ściany otworu)
pokrywała się w rzucie prostopadłym na płaszczyznę wyznaczoną przez
podstawę topora (górną podstawę można nazwać "grzbietem" topora).

W widoku bocznym wybrano max obucha "A" o max ostrza "D" następnie
wyznaczono przekrój AD. Przekrój otworu nie pokrył się z przekrojem AD,
dlatego osobno wykonano przekrój otworu. Pomiary wykonywane w
osi X, zatem takie przesuniecie nie rzutuje na sposób wyliczania proporcji.

Małe podsumowanie toporów dla kultury ceramiki sznurowej.

Na 6 toporów KCSz czterokrotnie wystąpiła proporcja siedmiodzielna.

3/7-C – dla 3 toporów, jeden raz 2/7-B.
Dochodzi jeszcze 3/7-B dla topora kultury trypolskiej.
Zaczyna pomalutku już coś z tego wyzierać.

Dla 6 toporów KCSz 5-krotnie wyznaczono proporcje dla dalszej ściany otworu "C", dwukrotnie dla bliższej ściany otworu "B".

Topór k. trypolskiej posiadał dodatkowo proporcje 1/2-S (środek otworu).
Pradopodobnie dopierano średnicę otworu.

jeden topór KCSz (1/3-B 1/2-C)
jeden topór KCSz (5/8-C)

Aktualne zestawienie przebadanych toporów.
[link widoczny dla zalogowanych]

Stysz · Wysłany: Pią 0:51, 11 Mar 2011 Temat postu:

Dziś w IAUW wykład miał Andrzej Gołembnik Trzeci wymiar w dokumentacji archeologicznej – fanaberia, czy konieczność”

Zatem kilka kolejnych rycin tego samego topora,
już doskanowanych.

Wcześniej nie wspominałem, że topór nie wyszedł.
Tzn. otwory wiercone z dwóch stron nie zeszły się.
Charakterystyczna jest też malejąca średnica otworu.

Pisał o tym GRZEGORZ OSIPOWICZ
"Wiercenie otworów w toporach kamiennych"
w Archeologii Żywej, 1 (31/2005).

Nie jest tak zawsze, większość toporów jakie pomierzyłem
ma ściany prościutkie i średnica jest stała.
Osipowicz, który eksperymentował z wierceniem uważa, że jest to wynikiem zużywania się wiertła.
Wiertła mogły być kościane lub drewniane (jako najlepszy wymienia Sambucus nigra L.).
Można założyć, że mogło tak być i w tym przypadku.

Nie sposób jednak nie zwrócić uwagi,
że tylko jedna bliższa ściana się zwęża, druga pozostaje prosta,
poza pudłem, o czym poniżej.

Wniosek może być taki, że wiertło musiało być dociskane
nie tylko z góry, ale też z boku, lub pracować na jakiejś prowadnicy
trzymającej brzeg wiertła w stałej (wymierzonej) pozycji.

Dostawiłem do otworu takie "ekierki" - widać, że pomimo, że nie trafiły
jednak przebieg ścian jest równoległy (one miały trafić), ale coś nie
wyszło.

Pionowe odbicie lustrzane - tak przekręcano topór i wiercono od drugiej
strony. Nieudane topory są bardzo cenne, pozwalają zastanowić się,
czemu im nie wyszło.

Tu wytwórca popełnił dwa błędy, w zasadzie może tylko jeden.

1. Oś wiercenia była przekoszona, wiertło przykładano z jednej i drugiej
strony w na 3/7 długości, ale nie wierciło w pozycji prostopadłej do
wykonanego pomiaru długości topora (AD). Krzywo ustawili wiertło.

2. Drugi błąd był taki, że wytwórca zawzięcie się przewiercał przez topór.
Pewnie dał synowi i poszedł coś wypić. Powinien skończyć wiercić w
połowie topora, wówczas pomimo przekoszenia wiertarki otwory by się
zeszły, mniej więcej tam gdzie kończy się ta "fioletowa" ekierka na
ostatniej rycinie.

Może jakiś "student" robił ten topór?