Forum archeologii zawodowej - archeologia.org.pl

pajr.org

[link widoczny dla zalogowanych]

wkztorun

Powyższy przypadek można uznać za typowy i dlatego należy już na obecnym etapie wyciągnąć z niego kilka bardzo pouczających wniosków.

Pierwsza rzecz, która od razu się nasuwa to fakt, że sytuacja rozgrywa się na tzw. legalu tzn. powołanie komisji oceniającej sposób prowadzenia prac firmy prywatnej jest zgodnym z prawem działaniem antykonkurencyjnym. Od tego rodzaju sporów mamy oczywiście inne urzędy np. UOKiK, lub PIP i ciekawe czy prof. Chudziak byłby skłonny tam właśnie udać się ze swoją skargą i spróbować to załatwić jako „zwykły” obywatel. To oczywiście tylko ironia, bo wszyscy dobrze wiemy, że archeolodzy uniwersyteccy zawarowali sobie inny – wewnętrzny – sposób rozwiązywania tego typu spraw. Nie mówię przez to, że prawo dające instytucjom państwowym możliwość reagowania na zaobserwowane potencjalne niszczenie zabytków i ich otoczenia, jest złe, ale że jest gorliwie wykorzystywane raczej przy okazji „wartościowych” inwestycji, a nie wartościowych zabytków, czy nawarstwień kulturowych. W opisywanym zdarzeniu nie byłoby nic szczególnego (w niektórych ośrodkach tego typu działania stały się wręcz standardem), gdyby nie niepokojący fakt, że „prace zostały wstrzymane po telefonie prof. Chudziaka do WKZ” (dopiero po telefonie „poszło” do WKZ pismo). Mam nadzieję, że to tylko dziennikarskie uproszczenie, gdyż z tego co mi się wydaje wstrzymanie prac archeologicznych może mieć miejsce tylko na podstawie interwencji WKZ. Jeśli było inaczej, to zachodzi podejrzenie o wpływanie na decyzję urzędnika państwowego…

Wykorzystywanie przez określone podmioty prawa uchwalonego w celu chronienia ich interesów jest zjawiskiem dość powszechnym, charakterystycznym nie tylko dla archeologii, ale objawem patologii są już praktyki nieformalne zmierzające do zdyskredytowania konkurencji „jeszcze na etapie negocjacji”, na które zwrócił uwagę przedstawiciel inwestora. Osobiście uważam to za przejaw zbytniej pewności siebie ekipy IA UMK, która tym razem okazała się zgubna.

Druga sprawa dotyczy finansowania prac wielkiego konsorcjum archeologicznego, którego ośrodkiem jest IA UMK. Problem jest w zasadzie zagadnieniem z dziedziny ekonomii dużych przedsiębiorstw i nie chcę w niego wnikać również z tego względu, że mam za mało informacji. Jednak już teraz widać, że duże konsorcjum, które powstało na bazie bezpiecznych i bardzo intratnych przetargów autostradowych może mieć później problem z przystosowaniem się do realiów mniejszych rynków. Kłopotem są tutaj właśnie rozbudzone „apetyty” podwykonawców (o 60% przekraczające średnią), które zadecydowały o odrzuceniu oferty prof. Chudziaka.

Trzecim ciekawym zjawiskiem, tym razem z zakresu prospekcji badań, jest wyobrażenie archeologów toruńskich o idealnym uwarstwieniu stanowisk archeologicznych, wyniesione najprawdopodobniej z doświadczeń badania stanowisk niezagrożonych i położonych w znacznej odległości od nowożytnych obszarów zasiedleń. Taki stereotyp musiał tu zafunkcjonować, bo trudno jest mi uwierzyć, że tak doświadczeni badacze terenowi na podstawie samych odwiertów i kilku wykopów mogli mieć nadzieję, że odnajdą wyjątkowo cenne naukowo układy stratygraficzne, o których niszczenie oskarżają teraz firmę prowadzącą badania.

Ostatnią rzeczą, na którą zwrócę jeszcze uwagę, jest informacja o „pracy stu osób koniecznych do ręcznego, zgodnego z metodyką badań, odkrywania kolejnych warstw kulturowych”. Moim zdaniem te „sto osób” to nikt inny jak zatrudniani (jeśli w ogóle) za pół darmo praktykanci. A skoro prof. Chudziak przewidując „zatrudnienie” tak nisko opłacanej grupy podwyższył koszty robót to jest to ewidentny przykład zawyżenia ceny badań. Jest to tym bardziej karygodne, że taka praktyka oznacza jednocześnie zaniżanie standardów badań, bo później trzeba by tym stu osobom „znaleźć” pracę na stanowisku, a więc zatrudnić je do „metodycznego i zgodnego z zaleceniami”, powolnego usuwania każdego centymetra kwadratowego… byle było więcej pracy, więcej kosztów, więcej zabytków, więcej hektarów…

Na razie tyle komentarza do „walki o stanowisko nr 538”. Sprawa jest w toku, będę informował.

Stysz

Może Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego powinno się zastanowić nad dotowaniem wydziałów archeologii, (w ramach cięć spowodowanych kryzysem), bowiem skoro głównym celem statutowym Uniwersytetem przestało być szkolenie przyszłych kadr archeologicznych a stało się uczestnictwo w komercyjnym rynku badań archeologicznym, zatem dalsze finansowanie jest niepotrzebne. Widać także, czemu na wydziałach archeologii realizuje się tak wysokie nabory na studia. Nie są to nabory na studiach, lecz werbowanie do prac komercyjnych.

Ciekawe, że na pomoc wezwany został pracownik innej państwowej placówki archeologicznej IAiE PAN. Znamy wszakże stosunek tej państwowej instytucji wobec firm prywatnych, wszakże list opublikowano właśnie na stronie IAiE PAN.

http://www.archeologiczne.fora.pl/firmy-archeologiczne,9/stanowisko-wobec-firm-prywatnych,675.html#3367

Stysz

Te badania powinny stanowić cel wycieczek dla konserwatorów i inwestorów, powinno się tam przeprowadzić także jakieś szkolenie dla archeologicznych Rzeczoznawców Ministerstwa Kultury "warstwy kulturowe" powalają stratyfikacją. Wychodzi na to, że Uniwersytet wpuścił inwestora w niezły "kanał", musi teraz badać zasypaną nowożytnym gruzem żwirownię. Pytanie tylko czy UMK inwestora wpuścił w ten kanał świadomie czy nie? Bo najwyraźniej liczył na realizację zlecenia, zaś teraz próbuje wstrzymywać inwestycję.

Ciekawe, czym się to zakończy. Prowadzić firmę archeologiczną w Toruniu to nie lada wyzwanie. Niewykluczone, że skończy się kilkoma sprawami sądowymi za pomówienia oraz o odszkodowanie za błędną ocenę wartości "stanowiska archeologicznego". Tam się toczy najprawdziwsza wojna.

Jeśli nawet UMK coś ugra (tylko co?), to i tak odbije mu się to czkawką, każdy większy inwestor będzie omijał tę uczelnię - jako niewiarygodną, pójdzie fama o jej nierzetelnych rozpoznaniach archeologicznych, oraz zawyżanych cenach, nawet nie będzie zapraszana do przetargu, bo jak przegra znowu zechce blokować inwestycję. Jak to sie mówi "lepiej nie ruszać..."

Przecież czasy PRL już się skończyły.

Jeszcze jeden link:
[link widoczny dla zalogowanych]

wkztorun

Rzeczywiście trudno przewidzieć jakim rozstrzygnięciem zakończy się "walka o stanowisko 538" . Z tego co wiem, to nie ma na razie żadnego oficjalnego postępowania przeciwko firmie prowadzącej badania. Jest jednak pewne, że wojna nie skończy się przynajmniej do sierpnia, do kiedy to będą prowadzone badania. Zastanawia nieodpowiedzialny charakter działań, jakie podejmuje IA UMK. Naciskanie na WKZ osobiście przez prof. Chudziaka oraz za pośrednictwem IA jest co najmniej dwuznaczne. Czy autorytet nauki może być wykorzystywany do wpływu na urzędnika państwowego w sprawie, w której jest się stroną?

Porównując można powiedzieć, że to tak jakby profesor ekonomii zadzwonił do Urzędu Skarbowego i zażądał wstrzymania działalności wskazanej przez siebie firmy, z którą wszedł w konflikt interesów.

Motywacją działań IA UMK i jego reprezentantów w wymiarze jednostkowym jest moim zdaniem zwykła ludzka zawiść, a w szerszym wymiarze chodzi o zwalczanie konkurencji, gdyż firma p. Grześkowiak-Kotlewskiej jest największym prywatnym przedsiębiorstwem archeologicznym w kujawsko-pomorskim.

IA UMK może tylko na tym stracić, zachowanie części jego pracowników jest najzwyczajniej żenujące. Traci na tym pośrednio także sama uczelnia.

pajr.org

Pozwolę sobie rozwinąć link podany przez stysza.
Artykuł został opublikowany tuż przed tym jak IA UMK z całą siłą postanowił uderzyć w firmę wykonująca zlecenie.

wkztorun

Walka o stanowisko 538 trwa. Próby zdyskredytowania firmy prowadzącej badania są w toku, ale wciąż bez oficjalnej kontroli i polegają na próbie wymuszenia udostępnienia dokumentacji. IA nie jest zainteresowany weryfikacją dokumentacji in situ. W związku z tym w IA UMK „panuje furia” – zwoływane są nadzwyczajne zebrania instytutu w tej sprawie (!).

Przypuszczenia o wyjątkowo cennych nawarstwieniach i „milionach” zabytków na obecnym etapie prac zupełnie się nie potwierdziły.
Spekulacje te można zresztą bardzo łatwo zweryfikować. Poniżej znajduje się mapa XIX-wiecznego Torunia, która jest kompilacją dwóch map pruskich z lat 1816-1829. Opublikowana w Atlasie Historycznym Miast Polskich, (red.) Antoni Czacharowski, Tom 1 Prusy Królewskie i Warmia, zeszyt 2 – Toruń, mapa nr 10. Skala 1:2500.

Na mapę naniosłem, w kółku, obszar kościoła św. Jerzego, którego pozostałości spodziewał się znaleźć prof. Chudziak. Jako wielokąt zaznaczyłem przybliżony obszar inwestycji przy obecnej ulicy Gałczyńskiego, a więc miejsce prowadzenia badań, o które toczy się spór. Oba obszary wykluczają się, a więc jeszcze przed przystąpieniem do badań sondażowych, prowadzonych przez IA UMK w 2007 było wiadomo, że nie należy, zgodnie ze stanem ogólnodostępnej wiedzy, przeceniać miąższości i przejrzystości układów stratygraficznych. Można się było tego spodziewać, również z tego względu, że cały ten teren stanowiący przedpole twierdzy toruńskiej był w przeszłości kilkakrotnie niwelowany.

Jak w takim kontekście traktować niczym nie poparte zapowiedzi o „milionach zabytków”, „znajdywaniu pozostałości średniowiecznych kościołów” i „śladów wpływów rzymskich”?

wkztorun

Ta cisza również daje do myślenia. Czy środowisko nie ma nic do powiedzenia w tym temacie? Czy w innych ośrodkach jest podobnie i czy tego typu praktyki powinny/nie powinny mieć miejsca? Gdzie się w takiej sytuacji podziała etyka zawodowa?

Dla mnie jako absolwenta archeologii najsmutniejsze jest to, że pewne osoby, które w najwyższym stopniu są odpowiedzialne za stan wiedzy nt. przeszłości Torunia i regionu, posługują się (świadomie lub nieświadomie) tą wiedzą (lub niewiedzą!) do realizacji swoich własnych partykularnych interesów. Najbardziej straci na tym społeczny obraz archeologii. Inwestorzy zaczną się odwracać i będą mieli coraz mniej powodów do współpracy, archeolodzy nadal będą postrzegani jako nierzetelni naukowcy opóźniający rozwój i ważne dla zwykłych mieszkańców inwestycje, a media nadal mają pożywkę w postaci walki o stanowiska i kontrakty.

gasa

koń jaki jest każdy widzi..

Co do mediów- to zdaje się ze w tym przypadku zrobiły dobrą robotę.
Przetarg skończył się jak skończył.Prace są prowadzone...
To optymistyczne wdł mnie.

Stysz

Temat miał już prawie pół tysiąca wyświetleń, to bardzo ważne.
Po wejściu w życie nowelizacji o finansowaniu na forum pojawi się nowy dział tematyczny "dla inwestorów" - ten temat, tam zostanie przeniesiony jako przykład na co inwestor powinien uważać wybierając wykonawców badań oraz ekspertyz przedwykonawczych.

Osobiście widziałem badania i tą powalającą stratyfikacje nawarstwień.
Przy okazji wycieczki do Torunia - polecam zwiedzanie, nie ma potrzeby wspinać się po płotach jak to czyni UMK - wystarczy poprosić.

Uzytkownik

wkztorun

Gregorus

Uzytkownik

Stysz